Strijd tegen de gaslamp

De gloeilamp stond in zijn beginjaren voor een stevige klus: zien af te rekenen met de gaslamp.

Al in 1880 voorzag Edison de oceaanstomer SS Columbia van elektrisch licht. Krap een jaar later maakte Swan goede sier in Londen met het installeren van 1200 gloeilampen in het nieuwe Savoy theater.

Dat betekende nog niet dat de internationale markt voor kunstlicht eenvoudig viel te veroveren. Zeker, gloeilampen stonken niet en verbruikten geen zuurstof, maar gasverlichting kon wel bogen op een solide infrastructuur: distributie via een netwerk van lokale gasfabrieken, gasleidingen en betrouwbare branders.

Edison imiteerde dit gas-systeem door met generatoren elektriciteit op te wekken en deze via koperen leidingen naar de eindgebruiker te transporteren. Die kon via schakelaars de elektrische lampen per stuk aan en uit zetten. Europa koos voor dezelfde weg. Maar het aanleggen van dit alles was kostbaar en vergde tijd. Bovendien had gas het voordeel dat het ook viel te benutten voor verwarming en koken.

De omslag kwam in 1910. William Coolidge van het Amerikaanse onderzoekslaboratorium van General Electric introduceerde en patenteerde de wolfraamgloeidraad, die de lichtsterkte enorm ten goede kwam. Toen ook nog eens elektriciteitsnetten voor andere elektrische apparatuur (zoals koelkasten of strijkijzers) werden benut, had de gaslamp niet alleen in Amerika, maar ook in Europa afgedaan.

How to cite this page

-

Dirk van Delft, 'Strijd tegen de gaslamp', Inventing Europe, http://www.inventingeurope.eu/story/combating-the-gas-lamp

Sources

-
  1. Jonnes, Jill. Empires of Light: Edison, Tesla, Westinghouse, and the Race to Electrify the World. New York: Random House, 2003.

Language

-

This story is available in multiple languages.

English
Dutch

About this tour

-

Verlicht Europa

De ontwikkeling van de gloeilamp leidde vanaf 1880 tot een nieuwe industrie voor elektrisch licht, die werd gekenmerkt door trans-Atlantische en Europese concurrentie. Ter versterking van hun patentpositie stichtten bedrijven als General Electric en Philips eigen onderzoekslaboratoria. Vanwege haar gebrekkige efficiency deed de EU de gloeilamp in 2012 in de ban.


Warning: urldecode() expects parameter 1 to be string, array given in /home/invene/domains/inventingeurope.eu/public_html/wp-content/themes/inveur/story.php on line 587

What's like this?



Back to top